De regeling verlaagd tarief, ook wel de postcoderoosregeling (PCR) genoemd, wordt vervangen en verandert van een fiscale regeling naar een exploitatiesubsidie, zoals eerder gemeld. We hebben op de ALV in 2019 uitgesproken dat een eenvoudige exploitatiesubsidie onze voorkeur had, maar dat onze echte steun zou afhangen van het subsidie tarief en het totale budget dat er beschikbaar komt (lees meer).  

In het kort

• Scope: 
  • Energiecoöperaties en VVE’s.  
  • Projecten: voor zonne-energieprojecten tussen 15 en 300 kWp en windenergieprojecten op land tussen 500 en 1000 kWp. Mogelijk worden deze grenzen nog aangepast, mogelijk komen ook kleinschalige waterkrachtprojecten in aanmerking.
  • Leden van de energiecoöperatie of VVE zijn particulieren  of ondernemingen met een kleinverbruikersaansluiting en wonen bij start project in het postcoderoosgebied van productie. Bij verhuizing tijdens de looptijd van de subsidie verandert er niets voor leden van de energiecoöperaties (dit is een versoepeling ten opzichte van nu).
• Financieel:
  • De subsidie wordt uitbetaald aan de energiecoöperatie/VVE. Het is vervolgens aan de energiecoöperatie/VVE om de opbrengsten te verdelen onder de leden. Hieraan worden geen nadere eisen gesteld (in de huidige Postcoderoosregeling ontvangen de leden van de energiecoöperatie of VVE het belastingvoordeel via hun energieleverancier).
  • De energiecoöperaties ontvangen gedurende een periode van 15 jaar subsidie per geproduceerde kWh, waarbij het uitbetaalde subsidiebedrag meebeweegt met de marktwaarde van de geproduceerde energie in dat jaar (dit komt overeen met de SDE+-systematiek, de subsidie voor grotere projecten).
  • Het Planbureau voor de Leefomgeving PBL adviseert jaarlijks over de hoogte van het tarief, na consultatie van de sector, op basis van de reële kosten van een PCR-project.
  • Budget: € 37 miljoen voor 2021. In de daaropvolgende jaren kan een vergelijkbaar budget worden opengesteld als een volgend kabinet daartoe besluit.
• Participatie:
  • Om te borgen dat er voldoende participatie en betrokkenheid is, wordt een minimum aantal deelnemers in het postcoderoosgebied vereist. Zon: een lid per 5 kWp opgesteld vermogen, wind: een lid per 2 kWp.
  • Alle individuele leden moeten een even zwaar wegende stem hebben in de besluitvorming , ongeacht de hoogte van de financiële inleg.
• Wanneer:
  • De Postcoderoosregeling zal per 1 januari 2021 komen te vervallen voor nieuwe gevallen.
  • Voor de op 31 december 2020 bestaande leden zal het verlaagde energiebelastingtarief van toepassing blijven gedurende 15 jaren na het tijdstip waarop de energiecoöperatie/VVE is aangewezen (als wordt voldaan aan artikel 59c van de Wet belastingen op milieugrondslag).
• Uitvoering: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl).

Standpunt Energie Samen

We zijn tevreden over de nieuwe regeling. Als Energie Samen hebben we de afgelopen jaar goed en constructief samengewerkt met Economische Zaken aan de inrichting van de nieuwe regeling. 

De regeling zal veel simpeler worden voor onze leden. De regeling neemt de onzekerheid rond de verlaging van de energiebelasting weg. De algemene ledenvergadering van de energiecoöperatie zelf bepaalt wat de coöperatie met de opbrengsten doet. Daardoor worden de kasstromen van de coöperatie gezonder dan wanneer de energiebelasting wordt verrekend bij individuele leden. 

Onze zorg is nog wel het totale budget. Dat is gebaseerd op de gerealiseerde PCR-projecten, plus een kleine groei. Wij verwachten dat de groei groter wordt door de versimpeling. Daardoor is er mogelijk te weinig budget voor alle aanvragen. Het verhogen van het budget is een politiek besluit. We hebben er vertrouwen in dat wanneer wij de nieuwe regeling tot een succes maken, de politiek deze beweging verder zal blijven stimuleren.  

Tarief volgt

Voor de zomer weten we de  tarieven van de nieuwe regeling. Onze expertgroep heeft in de afgelopen weken informatie naar het PBL gestuurd over de reële kosten van een PCR-project. Op basis daarvan heeft het PBL een voorlopig tarief berekend. Dit tarief wordt in de komende weken openbaar. Daarna volgt nog een openbare consultatie, waarna PBL een definitief advies uit zal brengen aan EZK. Mocht het tarief te laag zijn, dan zullen we daar als Energie Samen natuurlijk op reageren.

Geen overgangsregeling

In de brief staat dat er geen overgangsregeling komt voor bestaande PCR-projecten. Daar hadden we als Energie Samen wel op gehoopt, maar in de gesprekken met Economische Zaken bleek dit uiteindelijk niet mogelijk. Het organiseren van een overgangsregeling stuit op juridische barrières op drie niveaus. 

1. Ten eerste op het niveau van de leden. Het recht om te verrekenen ligt bij de individuele leden en moeten allemaal toestemming geven, dit moet gecommuniceerd worden met de belastingdienst en leverancier. 
2. Ten tweede op het nationale wetgevingsniveau. Een overgangsregeling zou praktisch betekenen dat er een totaal nieuwe regeling voor de oude systemen bedacht en ingeregeld moet worden (inclusief administratie bij RVO) . 
3. Ten derde op het Europese niveau. Het veranderen van een ondersteuningsmechanisme (State Aid) mag niet halverwege een project. Dat is waarschijnlijk ongeoorloofde staatsteun. 

Afgezien of het überhaupt haalbaar zou zijn, zou de administratieve en juridische werk niet in proportie staan met het probleem dat het oplost. 

Bestaand PCR-project: wat nu?

Wanneer je nu met een PCR start of een bestaand PCR-project hebt, blijf je tot 15 jaar in de oude regeling. In het nieuwe energiebelastingplan is die verlaging van de energiebelasting afgesproken. Dat is een risico voor de businesscase. De gevolgen kan je in eerste instantie uitrekenen en je kan dit communiceren aan je leden.

De achterliggende documenten kan je hier downloaden. 

We gaan met EZK kijken hoe groot dit probleem is (in vergelijking met een nieuwe regeling) en gaan op zoek naar eventuele andere oplossingen, zodat we alsnog meer zekerheid kunnen bieden aan de bestaande postcoderoos-projecten. In zekere zin was er vanaf het begin onzekerheid rond de energiebelasting, maar dat stond vaak ook niet op de radar omdat de energiebelasting de laatste jaren alleen maar gestegen is. 

Kom je als lid van Energie Samen met een PCR-project echt in de financiële problemen, dan willen we samen met jou gaan kijken hoe we je kunnen ondersteunen en de businesscase kunnen verbeteren (door bijvoorbeeld het verlagen van kosten of goedkopere herfinanciering). Onze inzet is om hier een project van te maken, financieel ondersteund door het Rijk. 

Jouw belangenbehartiger

Siward Zomer, Coöperatief directeur Bedrijfsbureau Energie Samen

Zie ook:

• Kamerbrief 'Stimulering van energie-coöperaties', 25 mei 2020 (Kamerstuk 2020Z09311, Ministerie van Economische Zaken en Klimaat) 
• Dossier Postcoderegeling, met o.a.:
  • Wat is de regeling en waarom moet die vervangen worden?