Met kostprijs+ bedoelen we: de volledige doorgerekende prijs van het opwekken, inkopen, distribueren, opslaan, delen en leveren van hernieuwbare energie, verrekend met de inkomsten uit flexibiliteitsmarkten en de verkoop van overschotten van hernieuwbare elektriciteit of warmte. In de kosten worden onder andere meegerekend: financieringskosten inclusief rentes, personeelskosten, materiaalkosten en onderzoekskosten. In de ‘plus’ worden onder andere meegerekend: reserveringen voor toekomstige investeringen, het opvangen van risico’s en investeringen in maatschappelijke doelen.   

Nieuwe prikkel voor lokale, betaalbare duurzame energie

Het leveren van betaalbare energie is een actueel en relevant thema; er is een grote maatschappelijke behoefte om tot oplossingen voor de hoge energieprijzen te komen. Maar local4local gaat ook een andere doorbraak veroorzaken. Wanneer duurzame energie goedkoper is en de energiegemeenschappen weten het tegen kostprijs+ lokaal aan de gemeenschap te leveren, dan wordt dit dé prikkel voor burgers, bedrijven en gemeenten om meer duurzame energie op te wekken in hun eigen omgeving, zonder dat er druk of beleid van buitenaf nodig is.  

Energiegemeenschap: iedereen doet mee

In een energiegemeenschap zijn de leden niet alleen groepen burgers, zoals gebruikelijk in een energiecoöperatie, maar iedereen in de lokale gemeenschap: burgers, bedrijven, gemeenten en organisaties met maatschappelijk vastgoed. Een energiegemeenschap is een juridische entiteit, die 

• ten behoeve van haar leden (burgers, bedrijven, gemeenten en maatschappelijk vastgoed) activiteiten op de energiemarkt verricht  

• als hoofddoel heeft het bieden van milieuvoordelen en economische en sociale voordelen aan haar leden of aan de plaatselijke gebieden waar ze werkzaam is,  

• niet is gericht op het maken van winst.   

Hoe gaat het nu?

Op dit moment gebeurt lokaal leveren wat je lokaal opwekt nog in zeer beperkte mate bij een paar energiecoöperaties in samenwerking met hun coöperatieve leverancier. Hoe het nu meestal gaat is dat energiecoöperaties, net als de meeste andere energieproducenten, hun duurzaam opgewekte stroom aan energieleveranciers verkopen. Deze verkopen het op hun beurt weer aan hun klanten. Dat betekent dus dat de leden van de energiecoöperaties de stroom van hun coöperatie alleen maar kunnen gebruiken als ze het (tegen marktprijs) afnemen van de energieleverancier. 

(Tekst loopt door onder de afbeelding)

Hoe kan het beter?

Waar we naartoe gaan met local4local: energiegemeenschappen produceren duurzame stroom en leveren deze zoveel mogelijk direct aan hun leden. Daarvoor is het nodig dat er een zo compleet mogelijk beeld is van hoeveel ze lokaal opwekken en hoeveel er lokaal gebruikt wordt. Daartoe worden allerlei tools gebruikt die bijhouden en voorspellen wat het opwek en het gebruik is. Maar ook hoe je dit op de beste manier kunt organiseren. 

De techniek om het uit te voeren is er eigenlijk al. Het belangrijkste wat we gaan doen in local4local is ervoor zorgen dat techniek, productie en mensen bij elkaar gebracht worden. Er moeten afspraken gemaakt worden over opwek, verbruik en levering. Daarvoor moeten vanuit de energiegemeenschappen organisaties worden opgezet die erop toezien dat de afspraken nagekomen worden, en die zorgen dat de technische kant van het verdelen van de energie onder de gebruikers eerlijk geregeld wordt. Dat is het nieuwe van local4local, dat dat op lokaal niveau goed georganiseerd kan worden.  

Gebruikers zien straks op hun energierekening precies welke energie ze hebben afgenomen van de lokale energiegemeenschap tegen kostprijs+ en hoeveel energie er voor hun gebruik nog extern moest worden ingekocht. Daarvoor betaalt de gebruiker dan de (hogere) marktprijs. 

Om gebruikers zo goed mogelijk te informeren over wanneer ze zo goedkoop mogelijk stroom kunnen afnemen, worden apps en andere communicatiekanalen ontwikkeld, denk bijvoorbeeld aan energieweerberichten. Je krijgt als gebruiker straks een seintje van de energiegemeenschap als je de volgende dag flink kunt gaan gebruiken omdat er veel opwek is, of dat je het juist een beetje rustig aan moet doen met je verbruik. 

Wat gaan we daarvoor doen?

Van begin 2023 tot en met eind 2025 onderzoeken we op een aantal pilotprojecten hoe het verdelen van de lokaal opgewekte stroom onder leden van de energiegemeenschap het beste georganiseerd kan worden. Ook wordt bekeken welke tools het beste werken. We streven ernaar dat we in 2026 een compleet pakket ontwikkeld hebben voor energiegemeenschappen om zelfstandig aan de slag te gaan met het zelfbeheer van opwek en levering van lokaal opgewekte hernieuwbare energie tegen kostprijs+ aan hun gemeenschap. 

De investering bedraagt 7,8 miljoen euro in totaal, waarvan 4,6 miljoen subsidie. De overige 3,2 miljoen wordt geïnvesteerd door de deelnemende leden.

Met wie doen we dat?

Local4local is een project waarbij er allerlei stakeholders van belang zijn en waarbij techniek, mensen, opwek en verbruik van energie bij elkaar komen. We doen dit samen met een consortium van dertien partners: Energie Samen (penvoerder en projectbegeleider), Windunie (pilotlocaties), Zuidenwind (innovatieve technieken implementeren in energiegemeenschappen), Grunneger Power (toepassen local4local op zonneparken en warmteprojecten), Energiecoöperatie Zonnedorpen (registreren en regelen energieverbruik huishoudens), Energie Samen Rivierenland (dataverzameling gebruik local4local producten), Agem (zelfleveringsmodel), Deltawind (koppelen diverse lokale duurzame ontwikkelingen), OM | nieuwe energie (energielevering, marktprocessen, elektriciteitsmarkten en zelflevering), Energie VanOns (uitwerken energiecontracten), ENTRNCE (faciliteren van lokale elektriciteitshandel), Resourcefully (productie- en verbruiksprofielen in kaart brengen en simulaties maken van o.a. flexibel laden/verwarmen), ZEnMo simulations (waarborgen dat resultaten local4local op een coherente manier in de gereedschappen landen)  

Zie ook: Doel en aanleiding voor dit project  

Wat is MOOI?

De regeling Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI) richt zich op projectontwikkeling voor elektriciteit, gebouwde omgeving en industrie en is bedoeld voor partijen die in een consortium werken aan complete, innovatieve oplossingen die bijdragen aan de klimaatdoelen, gericht op toepassing in de praktijk, met oog voor technische, sociale en andere factoren die de slagingskans vergroten. De regeling wordt uitgevoerd door RVO. Lees meer